Wprowadzenie do polskiego wydania przemówienia o. Leona Jana Dehona pt. „Nabożeństwo do Najświętszego Serca Jezusowego. Dar naszych czasów i specjalna łaska dla Francji”

 

Zbliżająca się 100. rocznica śmierci o. Leona Jana Dehona, przypadająca w 2025 roku, stanowi kolejną dobrą okazję do przybliżania myśli i dzieła tego wspaniałego syna Kościoła, który całe swoje życie poświęcił służbie Najświętszemu Sercu Jezusowemu. Duchowość Bożego Serca, zaszczepiona w jego duszy już w domu rodzinnym przez piękną postać matki – Stefanii Vandelet, coraz bardziej przenikała do jego świadomości, stając się ostatecznie motorem jego życia i podejmowanych dzieł. Jej podstawę stanowiło bez wątpienia słowo Boże, które o. Leon Jan Dehon rozważał i w swoich licznych publikacjach cytował z niezwykłą sprawnością. Jego wszechstronne i gruntowne wykształcenie, a także erudycja pozwoliły mu na pogłębienie tej pobożności zarówno poprzez lekturę dzieł ojców Kościoła, jak też historii Kościoła, ze szczególnym uwzględnieniem mistyki i pobożności chrześcijańskiej. Jego studia oraz poszukiwania doprowadziły do założenia nowej rodziny zakonnej – Oblatów Najświętszego Serca Jezusowego, która dzisiaj nosi nazwę Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego. Podstawę duchowości tego instytutu stanowi duch wynagrodzenia i ofiary, którego najgłębszą inspirację o. Leon Jan Dehon odnajduje w pokornej i posłusznej postawie wcielonego Syna Bożego wobec Ojca Przedwiecznego. Ten duch wynagrodzenia i miłości inspiruje nie tylko jego osobiste życie, ale staje się źródłem motywującym do działania zmierzającego do rozszerzania w Kościele i w świecie królestwa Najświętszego Serca Jezusowego.

Jednym z przykładów tego zapału apostolskiego są liczne przemówienia, które Założyciel sercanów wygłaszał przy różnych okazjach, zachęcając duchowieństwo i wiernych do czynnego włączenia się w ten nurt miłości i wiary, który skupiał się w kwitnącym w XIX wieku nabożeństwie do Najświętszego Serca Pana Jezusa. Tego tematu dotyczy właśnie przemówienie, które oddajemy do rąk czytelników.

Ojciec Leon Jan Dehon wygłosił przemówienie La dévotion au Sacré Cœur de Jésus. Don de notre temps et grâce spéciale de la France w bazylice św. Kwintyna w Saint-Quentin 12 czerwca 1885 roku, w święto Najświętszego Serca Jezusowego. Jego tekst został opublikowany pierwotnie w wydaniu broszurowym w 1887 roku[1], a następnie – tego samego roku – w dziele L’éducation et l’enseignement selon l’idéal chrétien (Edukacja i wychowanie według ideału chrześcijańskiego)[2] jako ostatnie, ósme przemówienie. W wydaniu zbiorowym dzieł o. Leona Jana Dehona tekst ten możemy odnaleźć zarówno w pierwszym tomie Œuvres Spirituelles[3], jak również w czwartym tomie Œuvres Sociales[4].

Niniejsze tłumaczenie zostało przygotowane na podstawie rękopisu z 1885 roku, który w wielu miejscach odbiega od tekstu opublikowanego przez Założyciela Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego. Rękopis ten został przygotowany przez Centrum Studiów Dehoniańskich (Centro Studi Dehoniani) i opublikowany jako wydanie krytyczne na stronie internetowej zawierającej zbiór tekstów o. Leona Jana Dehona: http://dehondocsoriginals.org/[5]. Idąc za wydaniem krytycznym tekstu, również to tłumaczenie przyjęło numerację akapitów, które zastosowano w wydaniu internetowym.

Ojciec Leon Jan Dehon cytuje Pismo Święte w obowiązującej w jego czasach wersji: Biblia Sacra juxta Vulgatam Clementinam, której sigla niekiedy odbiegają od zastosowanych we współczesnych tłumaczeniach Biblii na język polski. W obecnym tłumaczeniu tekstów Pisma Świętego posłużono się wersją piątego wydania Biblii Tysiąclecia[6], chyba że zaznaczono inaczej.

We wprowadzeniu do L’éducation et l’enseignement selon l’idéal chrétien o. Leon Jan Dehon wyraźnie zaznacza, że dołączając poniższy tekst dotyczący nabożeństwa do Najświętszego Serca Jezusowego do przemówień na temat wychowania, zdaje sobie sprawę, jak bardzo ta forma pobożności inspiruje pozytywnie formację młodych osób. Dzięki ukazaniu łagodności i pokrzepiającego wpływu duchowości Bożego Serca autor wskazuje ją jako pewną drogę do osiągnięcia pełnej dojrzałości osobowościowej swych wychowanków. Ojciec Leon Jan Dehon jest przekonany, że położenie akcentu na wychowanie młodych pokoleń w duchu wartości chrześcijańskich ma ogromne znaczenie w związku z toczącą się – także w jego czasach – walką pomiędzy wychowaniem w duchu wiary chrześcijańskiej a wartościami laickimi i agnostyckimi. Jakże te jego przekonania są aktualne również dzisiaj…

Tekst przemówienia dotyczący nabożeństwa do Najświętszego Serca Jezusowego zawiera skrótowy przekrój rozwoju kultu Bożego Serca ze szczególnym uwzględnieniem jego wpływu na Kościół we Francji. W zamiarze autora miał on pobudzić słuchaczy do odnowienia zapału apostolskiego w szerzeniu miłości i czci do Najświętszego Serca Jezusowego, co następnie miało się wyrazić zarówno w pogłębieniu ich osobistej świętości, jak też w głębszym zaangażowaniu się w dzieło ewangelizacji. Podniosły styl przemówienia, charakterystyczny dla współczesnej o. Leonowi Janowi Dehonowi epoki, jeszcze bardziej wskazuje na wagę i znaczenie podjętego tematu. Także współcześni odbiorcy tego tekstu mogą z niego zaczerpnąć ducha wiary i pobożności, który stanie się inspiracją do pogłębienia własnej duchowości, jak też do włączenia się w głoszenie miłości Najświętszego Serca Jezusowego we współczesnym świecie.

 

ks. Leszek Poleszak SCJ

Kraków, 15 sierpnia 2024 roku, w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

 

[1] Por. L. Dehon, La dévotion au Sacré Cœur de Jésus. Don de notre temps et grâce spéciale de la France. Discours prononcé à la Basilique de Saint-Quentin, le 12 juin 1885, Retaux-Bray, Paris 1887.

[2] Por. Tenże, L’éducation et l’enseignement selon l’idéal chrétien, Retaux-Bray, Paris 1887.

[3] Por. Tenże, Œuvres Spirituelles, t. 1, Edizione Andria – Collegio Missionario S. Cuore, Andria 1982, s. 9-26.

[4] Por. Tenże, Œuvres Sociales, t. 4, Edizioni Dehoniane Napoli-Andria-Roma – Collegio Missionario S. Cuore, Andria 1985, s. 377-394.

[5] Por. Tenże, La dévotion au Sacré Cœur de Jésus, AD B 7/3.B, Inv. 43.02, http://dehondocsoriginals.org/pubblicati/OSP/DSC/OSP-DSC-0001-0001-8060101?ch=0 (odczyt z dn. 25.07.2024 r.).

[6] Por. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. 5, Poznań 2000.